ISO 50001 Enerji Yönetim Sistemi
ISO 50001 Enerji Yönetim Sistemi ya da daha doğru bir tanımla ISO 50001:2018
Enerji yönetim sistemleri – Kullanım kılavuzu ile gereklilikler
Bu belge, bir enerji yönetim sisteminin (EnMS) kurulması, uygulanması, sürdürülmesi ve iyileştirilmesi için gereksinimleri belirtir. Amaçlanan sonuç, bir organizasyonun enerji performansının ve EnMS’nin sürekli iyileştirilmesini sağlamak için sistematik bir yaklaşım izlemesini sağlamaktır.
Bu Belge:
a) Türü, büyüklüğü, karmaşıklığı, coğrafi konumu, kuruluş kültürü veya sağladığı ürün ve hizmetler ne olursa olsun herhangi bir kuruluş için geçerlidir;
b) İşletmece yönetilen, kontrol edilen enerji performansını etkileyen faaliyetlere uygulanır;
c) Tüketilen enerjinin miktarı, kullanımı veya türü ne olursa olsun uygulanabilir;
d) Sürekli enerji performansı iyileştirmesinin gösterilmesini gerektirir. Ancak ulaşılacak enerji performansı iyileştirme seviyelerini tanımlamaz.
e) Bağımsız olarak kullanılabilir veya diğer yönetim sistemleriyle uyumlu veya entegre edilebilir.
Ek A, bu belgenin kullanımı için rehberlik sağlar. Ek B, bu basımın önceki baskıyla karşılaştırmasını sağlar.
ISO 50001 gibi bir enerji yönetim sisteminin (EnMS) uygulanması, bir kuruluşun enerji verimliliğini sürekli olarak iyileştirmesi ve sera gazı emisyonlarını azaltırken önemli maliyet tasarrufları sağlaması için güçlü bir yoldur. Yine de hepsini bir kerede yapmak zorunda değilsiniz ve alınan her eylem kendi içinde olumlu değişiklikler getirebilir. Bu nedenle, kuruluşlara – özellikle küçük işletmelere – her adımda en fazla faydayı elde etmelerine yardımcı olmak için yeni bir standart yayınlanmıştır.
ISO 50005, Enerji yönetim sistemleri – Aşamalı bir uygulama için yönergeler, bir enerji yönetim sisteminin uygulanması için adım adım bir süreç için rehberlik sağlar. Özellikle bir EnMS’yi tek seferde uygulamaya koyacak kaynaklara sahip olmayan küçük ve orta ölçekli işletmeler (KOBİ’ler) için faydalıdır. Aşamalı bir yaklaşım benimseyen kuruluşlar, ihtiyaç ve kapasitelerine göre uygun kaynakları ve öncelik seviyelerini daha kolay tahsis edebilir ve ilk adımda standarttan yararlanmalarını sağlayabilir.
Standardı geliştiren uzmanlar grubunun ortak lideri Nathanael Harfst, EnMS kadar önemli bir şeye aşamalı bir yaklaşımla başlamanın, personeli motive etmek için hızlı kazanımlar elde etmek ve faaliyetleri öncelik sırasına koyabilmenin önemiyle birlikte diğer faydalarını da bildirdi.
Birbirini En İyi Şekilde İnşa Edin Veya Tamamlayın.
Nathanael Harfst, “Bir enerji yönetim sistemi, enerji performansını iyileştirmek için gereken sistemleri ve süreçleri kurmak için tasarlanmıştır, ancak çok büyük bir görev olduğundan, özellikle küçük işletmeler için göz korkutucu ve nihayetinde yasaklayıcı görünebilir” dedi. Harfst, sözlerine devamla “Aşamalı bir yaklaşım benimsemek, kuruluşların küçük bir başlangıç yapmasına ve ihtiyaçlara ve kaynaklara dayalı olarak aşamalı olarak inşa etmesine olanak tanır. Böylece daha en başından avantajlar elde etmelerini sağlar” ifadelerini kullandı.
ISO 50005, ISO 50001, Enerji yönetim sistemleri – Kullanım kılavuzu ile Gereklilikler’in 12 temel öğesini kullanan aşamalı bir uygulama yaklaşımını ana hatlarıyla belirtir. Standart, dört seviyeden oluşan bir olgunluk modeline dayanmaktadır; Seviye 1, az enerji yönetimi deneyimine sahip olanlar için temelleri sunar ve ISO 50001’e uygunluk ile tutarlı bir seviyeye doğru aşamalı olarak inşa edilir.
Konuyla ilgili daha fazla bilgi için sayfalasını ziyaret etmenizi öneririz.
VAP Destekleri İçin ISO 50001 Şartı
Verimlilik Artıcı Projeler (VAP)
Ülkemizde Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı tarafından enerji verimliliği konusunda Endüstriyel İşletmelerde Verimlilik Artırıcı Projelerin (VAP) uygulanmasına yönelik destekler verilmektedir.
Yine verimlilikle ilgili bir başka teşvik 5. Bölge Teşvikleri adıyla Sanayi ve Ticaret Bakanlığı tarafından yürütülmektedir. Verimlilik Artırıcı Proje (VAP) sanayi firmalarında enerji etüt çalışması ile belirlenen önlemlerin uygulanması ve enerji tasarrufu sağlanması için hazırlanan projelerdir. Her türlü ürün üretimi yapan ticaret ve sanayi odası üyesi işletmeler, VAP desteklerinden faydalanabilir. Destek miktarı en fazla 300 Bin TL’dir. Bu rakam, proje uygulama bedelinin % 30’una tekabül etmektedir.
VAP Desteklerine Başvurusu Yapılabilmesi İçin Şartlar Nelerdir?
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’nın öngördüğü Enerji Verimliliği yükümlülüklerini yerine getirilmesi gerekmeyen bu yükümlülükler şu şekildedir:
- Firmalar enerji yöneticisi bulundurmalıdır. Veya Enerji Yöneticisi hizmeti alması gerekmektedir.
- İşletmenin EnVer portalında akaydının olması gerekmektedir. Ve enerji tüketimlerini düzenli bildirmesi gerekmektedir.
- ISO 50001 Enerji Yönetim Sistemi belgesi olmalıdır. Belge başvurusunda bulunması da şartı karşılamaya yeterlidir.
- Eğer belirlediğiniz Verimlilik Artırıcı Projeniz yoksa Detaylı Enerji Etüdünün yapılması gerekmektedir.