Helal Gıda Belgesi

Büyüyen gıda ve kimya endüstrisi hızla gelişen teknolojiden destek alıp ivme kazanmıştır. Bu durum tüketici ihtiyaçlarını karşılamada kolaylık ve çeşitlilik sağlamakla beraber farklı soru ve sorunları da ortaya çıkarmıştır. Bunların başında İslam dünyasınca İslami esaslara uygun helal ürünlere erişim sorunudur.

Tüm insanlar güvenli gıda ürünü tüketme hakkına sahiptir. Müslümanların İslami hükümlere uygun gıda, kozmetik vb. ürünleri tüketme hakkı da göz ardı edilemez. Tüketilen ürünlerin içeriği daha basit ve çoğunlukla ev tipi olduğundan Müslümanlar İslami esaslara uygun gıda ya da gıda dışı tüketim malzemelerini tedarik etmede yüzyıllardır sorun yaşamamışlardı. Ne var ki günümüzde gelişen teknoloji ile birlikte, gıda sektöründeki atılım ve gelişmeler ürün çeşitliliği ve içerik karmaşasını da beraberinde getirmiştir.

İslami esaslara uygun içerik, hammadde, faaliyet ve süreç ile üretilen ürün Helal üründür. Temiz ve güvenilir ürün olmanın yanı sıra hammadde temininden nihai ürünün tüketiciye ulaşmasına kadar geçen tüm aşamaların İslami hükümlere uygun olması gerekir. Bu yönüyle İslam dinince mubah görülen ve dinen yasaklanmamış ürünler Helal olarak nitelendirilir. Aşağıda dinen Helal olmayan (haram) ürünlerin bir kısmı listelenmiştir:

• Dini kurallara göre kesin ve açık bir şekilde yasaklanan her türlü faaliyet ve ürün
• Domuz ve ürünleri
• Ayıdan elde edilen gıdalar
• Maymun, köpek ve yılandan elde edilen gıda ürünleri
• Yiyeceğini ön dişleri ve pençesi ile parçalayan aslan, kaplan vb. etobur hayvanlar
• Şahin, kartal, doğan, akbaba vb. avcı kuşlar
• Akrep, kırkayak, fare vb. zararlı hayvanlar
• Arı, örümcek ve karınca gibi eklem bacaklılar
• Bit, kene, sinek, sivrisinek vb. embesiller
• Timsah, kurbağa vb. hem karada hem suda yaşayan canlılar
• Pulsuz deniz canlıları
• Yenilmesi sakıncalı olmayıp kesimi İslami usullere göre yapılmayan hayvanlar
• İçeriğinde kan bulunan hazır yemekler
• Suda yaşayıp da İslami usullere göre avlanmayan hayvanlar (zehirlenerek, patlatıcı ile avlanan hayvanlar)
• İçeriğinde zehir, alkol, uyuşturucu vb. zararlı madde bulunan yiyecek ve içecekler

İnsanların sağlıklı, güvenilir ve helal ürünlere ulaşabilmesini sağlamak amacıyla Helal Standardı oluşturulmuştur. Helal Standardı, tamamen bilimsel gerçekler üzerine kurulmuş, hem güvenilir ve temiz ürün hem de İslam dinince kabul edilen helal ürün üretmek ve tüketmek için temel teşkil eden bir kaynaktır. Söz konusu standart, Gıda Güvenliği Yönetim Sistemi Standardı (ISO-22000) baz alınarak hazırlanmıştır.

Helal Belgesi’nin Faydaları Nelerdir?

Helal belgesi yalnız gıda ürünlerine verilen bir sertifika değildir. Ürünlerin paketlenmesinden tüketimine kadar geçen tüm süreçleri kapsadığını bilmek gerekir. Ayrıca lojistik faaliyetlerinden otelcilik, eczacılık, seyahat, kozmetik ve bunlarla ilgili cihazların yanı sıra diğer sağlık ürünlerine dair özellikleri de içinde barındırmaktadır. Pek çok sektörle ilgisi olan Helal belgesi üreticiye olduğu kadar tüketiciye de güvenilirlik yönüyle fayda sağlar. Aşağıda Helal belgesinin belli başlı faydaları sıralanmıştır:

• Üreten ile tüketen arasında güven tesis eder
• Bilinçli tüketicilerden gelen artan oranlı talepleri karşılamak için üreticilere sistemlerini ve ürünlerini geliştirmek için yol gösterir
• Ürün uygulamalarının temiz ve güvenilir olmasını teşvik eder
• Uluslararası kamuoyunda geçerliliği kanıtlanmış olan ISO-22000 Standardı’nı baz alan Helal Standardı üreticilerin güvenli ve yüksek kaliteli üretim gerçekleştirmelerini sağlayacağından kalitenin artırılması etkinliğinde önemli bir rol üstlenir
• Ham maddeleri, üretim aşamalarını, katkı maddelerini, içeriklerini, işleme yöntemlerini ve nihai ürünleri denetleyen tarafsız bir bilirkişi ve uzman hizmeti sunar
• Değişen ve gelişen piyasa koşullarını yakalamada, sektörün yapısını göstermede ve sektördeki yerini belirlemede üreticilere kaynak oluşturur
• Helal Belgeli Ürün talebi  artarken üreticilerin rekabet gücünün artması konusunda yardımcıdır
• Müslüman ülkelere ihracat pazarında üreticilerin pay sahibi olmaları ya da payını artırmaları amacıyla onları bir adım öne çıkarır
• Değişen ve gelişen teknolojide sürekli ortaya çıkan yenilikleri, müşteri beklentilerini ve artan ihtiyaçları takip etme noktasında uzman bakış açısı desteği alınır
• İslami kuralları iyi bilen uzmanlar tarafından denetlenen helal sistemi üreticilere bilimsel veriler ışığında son derece etkili bir kaynak oluşturur
• Helal belgesine sahip ürün talep eden ülkelere gerçekleştirilecek ihracatlarda anlaşmazlıkları önlemede yardımcı olur
• Temiz ve güvenilir gıda, kaliteli kontrol yöntemleri, müşteri memnuniyeti, gerekli dokümantasyonun iyileştirilmesi ve etkin ve verimli üretim noktasında da yararlıdır.

Helal Gıda Belgesi Kimler İçin Gereklidir?

Üreticiler, yurt içine satış gerçekleştiren ve Müslümanların yaşadığı ülkelere ihracat yapan tüm firmalar için gereklidir. Güvenli ürün temeline dayanan Helal Standardı için firmalar ISO-22000 Standart şartlarını da karşılamalıdır. Helal belgesi alması gereken sektörlerden önde gelenler aşağıda yer almaktadır:

• Tüm gıda maddelerini üreten ve satışını yapanlar
• Gıda maddeleri için kullanılan katkı maddelerini ve ambalaj malzemelerini üreticileri ve satıcıları
• Oteller ve restoranlar
• Kişisel amaçlı kullanılan bakım, temizlik ve kozmetik ürünlerini üretenler ile satışını yapanlar
• Her türlü temizlik kimyasalları ve temizlik malzemeleri üreticileri ve satıcıları
• Sağlık sektöründe kullanılan ilaç, kimyasal, malzeme ve cihazların üreticileri ve satıcıları
• Çöp, atık vb. toplama işleri yapanlar ile lojistik hizmeti sunanlar
• Her türlü yem ile buna ilişkin katkı maddesi üretenler
• Gübre, böcek ilacı vb. kimyasal ve biyokimyasal ürün üreticileri ve satıcıları
• Yukarıdaki ürünlerin üretim sürecinde kullanılan makineleri ve ekipmanların üretimini ve satışını gerçekleştirenler
• Kullanma ve içme amaçlı suların paketlemesini ve satışını yapanlar
• Balıkçılar ve çiftlikler